جایگزینی مدل درختی با مدل جنگلی!
جایگزینی مدل درختی با مدل جنگلی!
سهیلا ثقفی
اگر تا به حال به جنگل رفته باشید حتما چند درخت را دیده اید که کنار هم روی زمین ریشه هایی مجزا دارند اما وقتی به سمت آسمان می روند شاخه های آنها در هم فرورفته است. این درخت های چند ریشه ولی به هم چسبیده نسبت به درخت های معمولی یک خصوصیت مهم دارندکه مانع از بین رفتنشان می شود. می دانید آن ویژگی چیست؟
جواب بسیار ساده است. ریشه های این تنه های به هم پیچیده از هم جداست. درست است که در ارتفاعات بالاتر تنه ها و شاخه ها یکی به نظر می رسند و یک درخت بزرگ و غول پیکر را تداعی می کنند. اما وقتی خوب دقت کنیم می توانیم جدا بودن ریشه های این تنه ها را از هم ببینیم. به زبان ساده تر اگر یکی از تنه ها ریشه اش خشک شود. سبزی کل مجموعه از بین نمی رود چون هنوز تنه های دیگر ریشه دارند و می توانند جای خالی تنه بی ریشه را جبران کنند.
در مدل تک درختی و تک ریشه ای ما با یک تنه بزرگ سروکار داریم که شاخه های متعددی از آن بیرون آمده و هر شاخه خود انشعابات نازک تری را داراست و نهایتا به شاخه های نازک آخری برگ ها و احیانا میوه هایی چسبیده شده اند. این تنه بزرگ معمولا یک مجموعه ریشه بیشتر ندارد که اگر خشک شود تمام تنه و شاخه های متصل به آن خشک می شوند و کل درخت از بین می رود. حال آنکه در مدل جنگلی چنین نبود و با خشکیدن یک ریشه تنه های دیگر سبز و استوار باقی می ماندند.
در قرن حاضر با توجه به تعداد بسیار زیاد انسان ها که هر روز بر تعدادشان اضافه می شود و محدودیت و کمبود روز افزون منابع حیاتی مورد نیاز بشر اگر قرار باشد ساختار بنیادی جوامع براساس مدل درختی شکل بگیرد ، بر اثر فشار سنگینی که به تنه و ریشه درخت وارد می شود کل شاخ و برگ ها و میوه ها بر اثر یک کم آبی و یا توفان بی مقدمه دستخوش نابودی قرار می گیرند. برای همین است که در خانواده هایی که فشار و سنگینی مالی فقط بر دوش پدر خانواده است ، ضمن آنکه درآمد پدر کفاف نیازهای اساسی خانواده را نمی دهد بلکه به محض از کار افتادن پدر ، آینده و سلامت جسمی و روانی و تحصیلی تمام اعضای خانواده به شدت آسیب می بیند. در این مواقع اگر همه اعضای بالغ خانواده توان درآمد سازی را در خود ایجاد کنند و بدون آنکه تنه اصلی خانواده را رها کنند ریشه های سرپا ایستادن انفرادی و مستقل داشته باشند ، در نتیجه ضمن اینکه شاخ و برگ کل خانواده سبزتر و گسترده تر و آبرومندانه تر است، فشار بیش از حد لزوم نیز به یک عضو خاص از خانواده وارد نمی شود وسلامت او به خطر نمی افتد. نه تنها در حوزه استقلال مالی و کسب درآمد بلکه در شاخه های دیگر زندگی خانوادگی مانند رعایت نظافت و بهداشت محیط خانه و یا پخت غذا و شستشوی ظروف نیز رویکرد همکاری به مدل جنگلی یک ضرورت است. اگر قرار باشد همه اعضای خانواده بی پروا هر تعداد ظرف که دلشان بخواهد را کثیف کنند و بی اعتنا به نظافت عمومی هر مقدار آشغال تولید کنند و در سطح خانه رها سازند و انتظار داشته باشند که مادر و یا حداکثر مادر و خواهر مسئولیت پاکسازی و تمیزی را به عهده داشته باشند. بدیهی است که این رویکرد مدل درختی جواب نمی دهد و ضمن اینکه این روش ناجوانمردانه و خلاف انسانیت است ، باعث می شود که فشار جسمی و روانی سنگینی نیز به مادر خانواده وارد شود. به جای آن باید تک تک اعضای خانه موظف باشند که نظافت وسایل شخصی و محیط زندگی خود را راسا و شخصا به عهده بگیرند و در همکاری های عمومی نیز با جان و دل مشارکت کنند.
