* تمام تاریخها بر اساس هجری خورشیدی است.

382 – (4 مرداد): پایان ساخت مسجد جمکران (17 رمضان 393 هجری قمری).

543 الی 553- بازدید بنجامین بن جانا (خاخام) از شوش و مقبرة دانیال نبی و اظهار اینکه شوش همان شوشان مذکور در تورات است.

650979- بازدید جان کارت رایت انگلیسی (کشیش) از اصفهان، شیراز و شوش. وی اولین فردی است که وجود نفت در خوزستان را متذکر می شود.

993- بازدید 1080- بازدید کوملیس دوبروئین هلندی (نقاش) از تخت جمشید و سنگهای تخت جمشید را جدا کرده و به هلند می فرستد، همچنین از کتیبه های تخت جمشید کپی برداری می نماید.

1117- بازدید ج. اوتر فرانسوی از نهاوند، اصفهان و طاق بستان و جمع آوری گردآوری اطلاعات راجع به طاق بستان.

1122- بازدید پاتر امانوئل و دوسنت آلبرت فرانسوی (معاون اسقف بغداد) از طاق بستان و ارائة اولین گزارش وجود طاق بستان.

1137- بازدید آبه بوچامپس فرانسوی از طاق بستان و برداشت اولین کپی از کتیبة طاق بستان.

1144- بازدید کارستن نیبور آلمانی (شرق شناس) از تخت جمشید و نواحی جنوبی و مرکزی ایران و ارائة گزارشهای بسیار مهمی از تخت جمشید، چاپ سفرنامة بسیار مفصل تصویردار و کشف 42 حرف خط میخی ایران.

1179- بازدید ج. مالکوم انگلیسی (نماینده حکومت انگلیس) از شمال و جنوب و غرب و مرکز ایران و چاپ کتابی به همراه تصاویر ایران.

1181- (14 شهریور): اعلام نخستین گزارش گئورگ فردریش گروتفند زبان شناس آلمانی درباره کتیبه های سنگ نبشته کاخ داریوش در تخت جمشید.

1186- بازدید گاردان فرانسوی (نظامی) از ایران.

1187- بازدید ج. موریر انگلیسی (سیاح) از کازرون، تخت جمشید، آذربایجان، گرگان، پاسارگاد، ری و همدان. وی نویسندة کتاب حاجی بابای اصفهانی است که آثار مهمی در همدان کشف نمود و در نقاط مختلف عملاً حفاری نمود.

1189- بازدید ج. م. کینیر و و. مونتیث (شرق شناس) از بوشهر، بصره، اهواز، شوشتر و شوش و ارائة اولین گزارش در مورد پل ها و سده های تاریخی و نیز ارائة گزارشی در مورد شوش.

1190- بازدید سرگور اوزلی انگلیسی (سفیر) از شاپور و تخت جمشید.

- بازدید سر ویلیام اوزلی انگلیسی (شرق شناس) از داراب و همدان و همکاری با موریر و کشف آثار شاپور و تخت جمشید، تصویربرداری از کتیبه های همدان و نشر خاطرات خود در سه جلد.

1193- بازدید کِرپورتر انگلیسی (شرق شناس) از کنگاور و بیستون و گردآوری اطلاعات دقیق از آثار مورد بازدید. وی اولیت فردی است که تقریباً قبر کوروش اول را کشف کرد.

1200- بازدید ج. ب. فریزر انگلیسی از گنبد کاووس و بوشهر و انجام حفاری در جرجان.

1210- بازدید ح. س راولینسون انگلیسی (شرق شناس) از خوزستان، بختیاری، گیلان و آذربایجان و کپی برداری از هزار خط کتیبه داریوش اول در بیستون و کشف تعدادی کتیبه دیگر.

1217- بازدید س. تکسبیر (سیاح و نقاش) از تبریز، سلماس، تخت جمشید و کازرون و تهیه آلبوم کاملی از تصاویر نقش رستم، مجسمة شاپور و سلماس.

1219- بازدید اِ فلاندن فرانسوی (نقاش) از غرب و جنوب ایران و با همکاری پ. کوست فرانسوی (نقاش) در استخر و تخت جمشید حفاری نمودند و گراورهای زنده و متناسبی از تخت جمشید تهیه کردند.

- ت. ا. دوبادو فرانسوی (مأمور مخفی) و ای. ح. لاگارد (مأمور مخفی) بازدیدهایی از غرب ایران و خوزستان داشته و گزارشهایی راجع به بختیاری ها، شهرهای قبل از تاریخ و تاریخی و اسلامی و شوش تهیه کردند.

1220- بازدید ف. فوربه از سیستان و تهیة گزارشی از کوه خواجه.

1229- بازدید کیث ابود انگلیسی (کنسول) از مرکز و جنوب ایران و کتاب شرحی بر دقیانوس را منشر ساخت.

- بازدید و. ک لوفتوس انگلیسی (زمین شناس) از غرب و جنوب ایران و حفاری های مفصل در شوش به مدت چهار سال و کشف یک سالن مرکزی در آنجا.

1231- (29 تیر)ک برگزاری نخستین مراسم رسمی و گشایش کاخ صاحبقرانیه در زمان ناصر الدین شاه (1 شوال 1268 هجری قمری).

1236- بازدید او. بلو از آذربایجان و کپی کتبه های قدیمی.

1238- بازدید ن. و. خانیکف روسی (دیپلمات) از کویر لوت و بررسی معادن باستانی مس، روی و منگنز.

1249- بازدید ف. ج گلدشمیت انگلیسی (تعیین کنندة سر حدات سیستان) از سیستان و بلوچستان و بازدید از کوه خواجه.

1251- بازدید و. ت. ب. بلانفورد انگلیسی (زمین شناس) از بمپور، کرمان و... و تهیة نقشة تقریباً کامل زمین شناسی ایران.

1254- بازدید ف. س. آندریاس آلمانی (شرق شناس) از تخت جمشید، فسا، داراب، فیروزآباد و شاپور و تصویربرداری از آثار شاپور، انجام حفاری در تخت جمشید و پاسارگاد.

- بازدید ا. هوتوم شیندلر آلمانی (افسر تلگراف) از مرکز و شمال شرق ایران و سفرنامه و گزارشی در مورد آثار این مناطق نگاشت.

1260- بازدید ژ. دیولافوا فرانسوی (باستان شناس) و شوهرش از شوش و تقریباً تمام ایران و انجام حفاری در شوش با روش علمی زمان خود.

1262- (20 فروردین): آغاز ساخت مدرسه میرزا حسین خان سپهسالار در تهران.

چاپ کتاب «مطلع الشمس» توسط اعتماد السلطنه و شرح جزئیات بناها و محوطه های تاریخی (1302 ه.ق).

1263- (9 تیر): کشف خرابه های قصر سلطنتی داریوش اول هخامنشی و کاخ اردشیر دوم هخامنشی از سوی مارسل دیولافوا باستان شناس فرانسوی در شوش.

1264- (25 آذر): پایان کار کاوش در تپه آپادانا شوش از سوی مارسل وژان دیو لافوا باستان شناس فرانسوی و انتقال آجرهای لعابدار با نقش سربازان جاویدان هخامنشی و تعدادی پایه ستون به فرانسه.

1265- (6 خرداد): خروج و ارسال پانصد تن اشیاء باستانی کشف شده از ایران از سوی هیات باستان شناسی فرانسوی.

1267- دکتر فوریه فرانسوی (پزشک) خاطرات خود را تحت عنوان سه سال در دربار ایران و گزارش در مورد آثار منتشر ساخت.

1268- بازدید ژ. دومورگان فرانسوی (باستان شناس) از غرب ایران، آذربایجان و گرگان و مطالعة آثار تمدنی غرب ایران و انجام حفاری در شوش.

1272- بازدید پ.م. سایکس انگلیسی (فرمانده تفنگداران جنوب ایران) از فارس و شرق و جنوب ایران و کشف آثاری که قبلاً شناخته شده نبود، فعالیتهای وی تا سال 1292 خورشیدی ادامه داشت.

1274- عقد قرارداد حفاری بین ایران و فرانسه و امتیاز انحصار اکتشاف آثار قدیمه در ممالک محروشه ایران توسط فرانسه در ایران بجز اماکن مقدسه با هزینة دولت فرانسه.

1276- (29 آذر): آغاز کار کاوش در شوش از سوی هیات فرانسوی به سرپرستی دمورگان.

- بازدید هرتسفلد آلمانی (شرق شناس) از غرب، مرکز و جنوب ایران و انجام حفاری رسمی در تخت جمشید و مکانهای دیگر، وی تا سال 1313 خورشیدی در ایران فعالیت می نمود.

1279- (21 مرداد): تمدید واگذاری امتیاز انحصاری حفاری و برداشت عتیقه به دولت فرانسه در سر تا سر ایران از سوی مظفرالدین شاه

؟؟عقد قرارداد حفاری ایران و فرانسه بجز حفاری در اماکن مقدسه (تمدید قرارداد 1895م/

1282- بازدید م. ر. دوماکونم فرانسوی (باستان شناس) از جنوب ایران و شوش و ادامة حفاری برای فرانسویان.

1286- ایجاد دو ادارة «حفریات موزه» و ادارة «ابنیة عتیقه».

- بر اساس قانون بلدیه، دایر کردن موزه و حفظ و مرمت مساجد و مدارس و ابنیة عتیقه از وظایف این مؤسسه تعیین می شود.

1288- (24 شهریور): تصویب قانون تشکیلات اداری وزارت معارف، اوقاف و صنایع مستظرفه (28 شعبان 1327 هجری قمری).

نوشتن نظامنامة حفریات توسط صنیع الدوله.

1289- تأسیس ادارة عتیقات در وزارت فواید عامه.

- درخواست وزیر جنگ از وزیر الوزا برای صورت برداری از اشیاء عتیقة مقابر سلاطین گذشته و پیشنهاد تعویض اشیاء قدیمی با جدید.

1294- (25 دی): تصرف تبریز به دست نیروهای عثمانی در جنگ جهانی اول.

1295- تأسیس اولین موزه ایران (موزه ملی) توسط وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه توسط صنیع الدوله درمدرسه دارالفنون و ساختان وزارت خارجه – نام وزیر: مرتضی قلی خان – نام رئیس تشکیلات: مرتضی قلی خان ممتاز الملک.

1297- تأسیس اداره عتیقات در وزارت معارف. نام وزیر: ابراهیم حکیمی. رئیس اداره ایرج میرزا جلال الممالک (شاعر و ادیب) بوده و کارمندان عبارت بودند از: رضا قلی خان رفیع الملک، رضا قلی نوروزی، حاج اسدالله شال فروش (ارزیاب)، سلیمان سپهبدی و حیدر قلی شاملو (عون الوزاره) (صندوقدار).